بررسی و تحلیل آلایندگی صوتی تراکتورهای مختلف به روش های آماری و هوش مصنوعی

ورود تراکتورها و ماشین های کشاورزی به مزرعه مشکلات بسیاری را در ارتباط با ایمنی و سلامت شغلی حاصل از کار این دستگاه ها برای کاربران آنها و نیز کارگران مشغول به کار در مزرعه به وجود آورده است که از آن جمله می توان به سر و صدای حاصل از کار این ادوات اشاره نمود. مهم ترین آثار نامطلوب سروصدا بر روی انسان ، مواردی مانند افت شنوایی دایم و موقت، اثر روی سیستم بینایی، اثر بر سیستم تعادلی بدن (ایجاد حالت های گیجی، تهوع و اختلال در راه رفتن)، ایجاد ناراحتی های عصبی، ایجاد ناراحتی های روانی و کاهش بازده کار می باشد. از اینرو ضرورت بررسی میزان سروصدای ماشین های کشاورزی امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. در این تحقیق، نویز حاصل از سه نوع تراکتور رایج در ایران (mf285، u650 و otm930) در دو موقعیت راننده و ناظر بررسی گردید. دلیل انتخاب این تراکتورها، رایج بودن در ایران و بدون کابین بودن آنها است. همچنین سطح صدای این تراکتورها در زمان کار با هشت نوع وسیله کشاورزی (گاو آهن برگرداندار، گاو آهن چیزل، خاک همزن، هرس بشقابی، نهرکن، کولتیواتور مزرعه، دانه پاش پران و سمپاش پشت تراکتوری بوم دار) اندازه گیری شد. در مورد تراکتور otm930 ادوات مطالعه شده شامل خاک همزن، گاو آهن برگرداندار و تریلر بود. آزمایشات در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه و به صورت اسپلیت پلات با طرح پایه ی بلوک های کامل تصادفی با آزمایش فاکتوریل با تیمارهای نوع تراکتور در سه سطح، هشت سطح ادوات و با سه تکرار اجرا شد. برای انجام آزمون های لازم، محل آزمون بر اساس استانداردهای مربوطه مهیا گردید. با استفاده از داده های به دست آمده زمان مجاز کار با این تراکتورها و ادوات مختلف مشخص گردید. همچنین مدل های شبکه عصبی مصنوعی و anfis برای پیش بینی سطح صدای این تراکتورها ایجاد گردید. بر اساس داده های به دست آمده مشخص گردید که سطح صدای تراکتورهای مذکور در زمان کار با ادوات ذکر شده بیش از حد مجاز (db(a)85) است. بر اساس نتایج آزمون چند دامنه ای دانکن بیشترین سطوح صدا در هر دو نوع تراکتور mf285 و u650 و در موقعیت راننده مربوط به گاو آهن چیزل (db(a) 46/93) و خاک همزن (به ترتیب db(a) 15/92) بود. همچنین مشخص گردید که میزان ساعات مجاز کار با اغلب ادوات و هر دو نوع تراکتورmf285 و u650 (در موقعیت راننده) کمتر از 3 ساعت می باشد. در تراکتور otm930 بیشترین سطح صدا در موقعیت راننده مربوط به خاک همزن و برابر با db(a) 7/94 بود. مقادیر r2 و sse به دست آمده برای مدل شبکه عصبی و مدل anfis ارائه شده به ترتیب برابر با 89/0 و 04/188، 917/0و 11/76 بود. این مقادیر به دست آمده برای مدل های ارائه شده نشان دهنده توانایی خوب آنها برای پیش بینی سطح صدا می باشد.